Thành cổ Vinh – một trong những dấu tích lịch sử quan trọng của xứ Nghệ, là nơi lưu giữ ký ức về một thời kỳ oanh liệt trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước. Được xây dựng từ thời vua Gia Long, với kiến trúc hình lục giác độc đáo bằng đá ong và gạch vồ, thành không chỉ là công trình quân sự mà còn mang đậm dấu ấn văn hóa – lịch sử đặc trưng của triều Nguyễn.
Ngày nay, dù chỉ còn lại cổng chính và một phần tường thành, Thành cổ Vinh vẫn là điểm đến thu hút du khách yêu lịch sử và muốn tìm hiểu về một giai đoạn hào hùng của dân tộc Việt Nam. Bài viết hôm nay, Toplist Nghệ An sẽ chia sẻ cẩm nang chi tiết nhất.
Thành cổ Vinh là một công trình mang đậm dấu ấn của triều Nguyễn, được xây dựng với mục đích trở thành trung tâm chính trị, quân sự vững chắc cho cả một vùng rộng lớn.
Thành cổ Vinh không chỉ là một công trình xây dựng đơn thuần; nó là một kiệt tác về tư duy quân sự và nghệ thuật kiến trúc phòng thủ được thể hiện bằng đá ong và gạch vồ. Vượt ra ngoài chức năng bảo vệ, kiến trúc của thành là sự kết hợp giữa triết lý phương Đông và kỹ thuật quân sự Vauban tiên tiến của phương Tây, tạo nên một pháo đài gần như bất khả xâm phạm vào thời bấy giờ.
Điểm độc đáo và thông minh nhất trong thiết kế của Thành cổ Vinh chính là cấu trúc hình lục giác (6 cạnh). Đây không phải là một lựa chọn ngẫu nhiên mà là một tính toán quân sự tài tình:
Sáu cánh cổng thành được bố trí cân đối, vừa là điểm chốt phòng ngự, vừa là cửa ngõ giao thương, tạo nên nhịp đập sống động cho cả khu vực. Mỗi cổng đều là một công trình kiến trúc kiên cố với vòm cuốn bằng gạch, phía trên là vọng lâu để binh lính canh gác ngày đêm.
Nếu vành đai bên ngoài là tấm khiên vững chắc thì không gian bên trong chính là "bộ não" và "trái tim" của cả tỉnh Nghệ An. Đây không phải là một pháo đài trống rỗng mà là một trung tâm hành chính thu nhỏ, vận hành đầy đủ các chức năng:
Thành cổ Vinh không còn là một công trình vật lý mà bạn có thể tìm đến qua một địa chỉ cụ thể. Thay vào đó, việc tìm kiếm tòa thành ngày nay là một hành trình khám phá những dấu ấn lịch sử "ẩn mình" ngay giữa trung tâm thành phố Vinh sầm uất.
Để hình dung ra tòa thành, hãy xác định các điểm then chốt sau trên bản đồ thành phố Vinh hiện đại:
1. Trung tâm (Trái tim của Thành cổ):
Vị trí trung tâm của tòa thành xưa chính là Công viên Trung tâm (Công viên Cửa Nam) ngày nay. Đây là không gian lõi, nơi đặt các công trình quan trọng nhất như Hành Cung.
2. Vành đai (Các bức tường thành xưa):
Hãy tưởng tượng một hình lục giác khổng lồ được bao bọc bởi 4 tuyến đường huyết mạch của thành phố. Vành đai này chính là vị trí của các bức tường thành xưa:
Dấu tích vật lý Duy nhất
Hiện nay, Thành cổ Vinh chỉ còn lưu giữ được ba cổng thành gồm: Tiền Môn (cổng chính), Tả Môn và Hữu Môn, cùng với một số đoạn hào bao quanh. Trong số đó, Tiền Môn vẫn giữ được vẻ nguyên vẹn nhất, dù toàn bộ công trình đã qua nhiều lần trùng tu, còn hai cổng còn lại hiện đã bị xuống cấp khá nhiều.
Địa chỉ: Đường Đào Tấn, Phường Cửa Nam, thành phố Vinh, Nghệ An
Từ trung tâm thành phố Vinh đến Thành cổ Vinh rất gần và thuận tiện. Thành cổ nằm trên đường Đào Tấn, thuộc phường Cửa Nam – ngay khu vực trung tâm hành chính và lịch sử của thành phố. Quãng đường di chuyển chỉ khoảng 1–2 km, tùy vị trí xuất phát cụ thể.
Bạn có thể lựa chọn các cách sau để di chuyển:
Với vị trí thuận lợi, bạn hoàn toàn có thể dễ dàng kết hợp tham quan Thành cổ Vinh trong hành trình khám phá nội đô thành phố.
Đặt chân đến Thành cổ Vinh, du khách như được sống lại một phần lịch sử hào hùng của dân tộc qua những dấu tích cổ kính, rêu phong còn sót lại từ hơn 200 năm trước. Đây không chỉ là công trình phòng thủ tiêu biểu của triều Nguyễn ở khu vực Bắc Trung Bộ, mà còn là niềm tự hào của người dân xứ Nghệ về một di sản văn hóa – lịch sử giá trị.
Thành cổ Vinh được khởi công xây dựng năm 1804 dưới triều vua Gia Long, theo mô hình pháo đài kiểu Vauban phổ biến ở châu Âu thời bấy giờ. Thành có hình lục giác đều, với chu vi gần 2.500 mét, chiều cao tường thành khoảng 4–5 mét, được xây bằng đá ong kết hợp gạch vồ, tạo nên vẻ vững chãi và cổ kính. Kiến trúc không chỉ phục vụ mục đích quân sự mà còn thể hiện trình độ xây dựng và tư duy quy hoạch đô thị thời phong kiến.
Điểm nhấn khi tham quan di tích là ba cổng thành: Tiền Môn, Tả Môn và Hữu Môn. Trong đó, Tiền Môn (cổng chính) được bảo tồn gần như nguyên vẹn với vòm cổng bằng đá ong lớn, mái ngói âm dương và mặt tiền bề thế, hướng ra phía đông. Hai cổng còn lại – Tả Môn và Hữu Môn – đã bị hư hại nhiều, nhưng vẫn giữ lại một phần kết cấu, giúp du khách hình dung được quy mô và bố cục ban đầu của công trình.
Bao quanh thành là hệ thống hào sâu, vốn là tuyến phòng thủ chiến lược của kiến trúc quân sự thời bấy giờ. Dù phần lớn đã bị lấp, một số đoạn vẫn còn được phục dựng lại, tạo thành không gian xanh mát, thoáng đãng. Những bức tường thành bằng đá ong còn sót lại phủ đầy rêu, loang lổ dấu vết thời gian, trở thành phông nền lý tưởng cho những ai yêu thích nhiếp ảnh hoặc muốn cảm nhận vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính giữa phố thị hiện đại.
Nằm ngay khu trung tâm thành phố Vinh nhưng khu vực Thành cổ lại mang đến cảm giác thanh bình, nhẹ nhàng. Những hàng cây lâu năm tỏa bóng mát, tiếng chim hót và không khí thoáng đãng khiến nơi đây trở thành điểm đến lý tưởng để tản bộ, tìm lại sự tĩnh lặng, hay chỉ đơn giản là lắng nghe nhịp sống chậm rãi của một vùng đất từng là kinh đô xưa cũ của Nghệ An.
Với những ai yêu thích lịch sử, kiến trúc cổ và không gian hoài niệm, hành trình khám phá Thành cổ Vinh sẽ là một trải nghiệm đáng nhớ – không ồn ào, không vội vã nhưng đậm chất văn hóa và chiều sâu thời gian.
Những chia sẻ của du khách về Thành Cổ Vinh được đăng tải trên google
Dù không quá rộng lớn hay nguyên vẹn như nhiều thành cổ khác trong cả nước, nhưng Thành cổ Vinh vẫn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng nhiều du khách bởi vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính và giá trị lịch sử quý báu. Dưới đây là hai chia sẻ chân thực từ những người từng ghé thăm nơi này:
Để có một chuyến tham quan trọn vẹn và ý nghĩa tại Thành cổ Vinh, du khách nên lưu ý một số điều sau:
1. Thành cổ Vinh nằm ở đâu?
Thành cổ Vinh tọa lạc trên đường Đào Tấn, thuộc phường Cửa Nam, ngay trung tâm thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An. Vị trí rất thuận tiện để kết hợp tham quan các điểm du lịch lân cận như Quảng trường Hồ Chí Minh, Bảo tàng Xô Viết Nghệ Tĩnh…
2. Thành cổ Vinh có mở cửa miễn phí không?
Hiện tại, khu di tích Thành cổ Vinh mở cửa tự do và không thu vé tham quan. Du khách có thể đến tham quan vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhưng nên đi vào sáng sớm hoặc chiều mát để có trải nghiệm tốt nhất.
3. Thời điểm nào lý tưởng để tham quan Thành cổ Vinh?
Thời gian lý tưởng là từ tháng 2 đến tháng 4 hoặc từ tháng 9 đến tháng 11, khi thời tiết Nghệ An mát mẻ, ít mưa. Buổi sáng sớm và chiều tà là hai thời điểm đẹp để chụp ảnh và tận hưởng không gian cổ kính.
4. Thành cổ Vinh có còn nguyên vẹn không?
Hiện nay, Thành cổ Vinh chỉ còn lại ba cổng thành (Tiền Môn, Tả Môn và Hữu Môn) cùng một số đoạn hào và tường thành. Trong đó, Tiền Môn là cổng còn giữ được kiến trúc gần như nguyên vẹn nhất.
5. Có hoạt động gì đặc biệt tại Thành cổ không?
Vào dịp mùng 5 Tết âm lịch hằng năm, tại khu vực Thành cổ và Đền thờ Vua Quang Trung có tổ chức lễ hội tưởng niệm với nhiều hoạt động văn hóa truyền thống như rước kiệu, dâng hương, biểu diễn nghệ thuật…
Thành cổ Vinh không chỉ là chứng nhân lịch sử ghi dấu một thời vàng son của xứ Nghệ, mà còn là điểm đến mang đậm giá trị văn hóa – kiến trúc giữa lòng đô thị hiện đại. Dù trải qua bao biến cố, nơi đây vẫn giữ lại được những nét cổ kính, trầm mặc khiến người ta không khỏi lắng lòng khi đặt chân đến.
Nếu có dịp ghé thăm thành phố Vinh, đừng bỏ lỡ cơ hội dạo bước qua những cổng thành rêu phong, ngắm nhìn vẻ đẹp xưa cũ và lắng nghe những câu chuyện lịch sử vọng lại từ những bức tường đá ong đã nhuốm màu thời gian.
Bạn cần đăng nhập hoặc đăng ký để đánh giá và bình luận.
Gợi ý những địa điểm du lịch có phong cách, hoạt động hoặc không gian tương tự, giúp bạn dễ dàng tìm được địa điểm ưng ý nhất!
